Худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагаа
Беларусь, Монгол Улсын худалдаа, эдийн засгийн харилцааг Бүгд Найрамдах Беларусь Улсын Засгийн газар, Монгол Улсын Засгийн газар хоорондын 1992 оны 1 дүгээр сарын 24-ний өдрийн Худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааны хэлэлцээр (1992 оны 1 дүгээр сарын 24-ний өдөр хүчин төгөлдөр болсон), Бүгд Найрамдах Беларусь Улсын Засгийн газар, Монгол Улсын Засгийн газар хоорондын 2001 оны 5-р сарын 28-ны өдрийн хөрөнгө оруулалтыг хэрэгжүүлэх, хамгаалахад дэмжлэг үзүүлэх тухай (2002 оны 1-р сарын 27-ны өдөр хүчин төгөлдөр болсон) болон Бүгд Найрамдах Беларусь Улсын Засгийн газар, Монгол Улсын Засгийн газар хоорондын 2001 оны 5 дугаар сарын 28-ны өдрийн «Орлого, эд хөрөнгийн албан татварыг давхар татвараас зайлсхийх, татвар төлөхөөс зайлсхийхээс урьдчилан сэргийлэх тухай» /2007 оны 3 дугаар сарын 12-ны өдөр хүчин төгөлдөр болсон/. Беларусь, Монгол Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрээр зохицуулна.
2019 онд хоёр талын худалдаа, эдийн засгийн харилцаанд Беларусийн бараа (ажил, үйлчилгээ)-г Монгол Улсад нийлүүлэхэд Бүгд Найрамдах Беларусь Улсын Хөгжлийн банкны экспортын зээл олгох механизм хэрэгжиж эхэлсэн. Бүгд Найрамдах Беларусь Улсын Засгийн газар, Монгол Улсын Засгийн газар хоорондын экспортын зээл олгох тухай Ерөнхий хэлэлцээрт 2019 оны 4 дүгээр сарын 19-ний өдөр гарын үсэг зурсан. (2019 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр хүчин төгөлдөр болсон).
Экспортын зээлийн хөтөлбөрийн хүрээнд гурван төсөл бүрэн хэрэгжсэн.
1) Монгол Улсын Онцгой байдлын газрт 2020-2021 онуудад тэдний хэрэгцээнд зориулан 18 сая ам.долларын өртөгтэй 73 ширхэг МАЗ автомашины явах эд ангид суурьлуулсан гал унтраах хэрэгсэл, автомашин нийлүүлсэн;
2) Монгол Улсын Зам, тээврийн хөгжлийн яамны 2021 оны хэрэгцээнд зориулан МАЗ маркийн автомашины явах эд ангид суурьлуулсан 42 ширхэг зам цэвэрлэгээ, засварын тоног төхөөрөмжийг 3.9 сая ам.доллараар нийлүүлсэн;
3) Монголын фермчдийн хэрэгцээнд зориулан Монгол Улсын Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Хөдөө аж ахуйг дэмжих сангаар дамжуулан 2021 онд 5.2 сая ам.долларын (117 МТЗ трактор, 417 ширхэг техник) хөдөө аж ахуйн машин техник нийлүүлсэн. «Бобруйскийн тракторын эд анги, угсралтын үйлдвэр», «Бобруйскагромаш», «Лидсельмаш» гэх мэт).
Беларусь, Монголын харилцан худалдаанд Беларусь улсаас бараа нийлүүлэлт давамгайлж, Монголоос нийлүүлэх нийлүүлэлт бага байна.
Хоёр талын барааны худалдааны динамик (2014 — 2021)
мянган ам доллар
|
|
Бараа эргэлт |
Беларусаас нийлүүлж буй бараа |
Монголоос нийлүүлж буй бараа |
|
2014 |
22 362,5 |
21 663,8 |
698,7 |
|
2015 |
23 195,5 |
23 149,9 |
45,6 |
|
2016 |
9 895,7 |
9 826,9 |
68,8 |
|
2017 |
13 642,4 |
13 517,6 |
124,8 |
|
2018 |
19 458,2 |
19 116,4 |
341,8 |
|
2019 |
33 717,2 |
33 668,4 |
48,8 |
|
2020 |
49 604,6 |
49 451,0 |
153,6 |
|
2020 оныг 2019 онтой харьцуулахад |
147,1 |
146,9 |
314,8 |
|
2021 |
43 554,9 |
43 540,1 |
14,8 |
|
2021 оныг 2020 онтой харьцуулахад % |
87,8 |
88,0 |
9,6 |
2020 онд харилцан худалдааны эргэлт 49.6 сая долларт хүрч (2019 оныхоос 147.1 хувь), Беларусийн бараа бүтээгдэхүүнийг Монголд 49.5 сая доллар (146.6 хувь), Монголоос Беларусь руу 153.6 мянган долларын бараа нийлүүлэгдсэн байна.
2021 онд худалдааны эргэлт 43.6 сая ам.доллар (2020 он гэхэд 87.8 хувь), Беларусийн экспорт 43.5 сая ам.доллар (88 хувь), Монгол Улсаас импортолсон бараа 14.8 мянган ам.доллар болсон байна.
Беларусь улсаас 2019-2021 онд Монгол Улсад нийлүүлсэн хамгийн түгээмэл бараа бүтээгдэхүүнд уул уурхайн автосамосвал, тусгай зориулалтын автомашин, хуурай сүү, цөцгийн тос, бяслаг, зам, барилгын тоног төхөөрөмж, хуванцар сав, 10 ба түүнээс дээш хүн тээвэрлэх тээврийн хэрэгсэл, трактор, автомашин, ургац хураах механизм, хөрс бэлтгэх, тариалах хөдөө аж ахуйн машин, автомашин, тракторын эд анги, дагалдах хэрэгсэл, эм, гурилан бүтээгдэхүүн, тавилга, тусгай бүтээгдэхүүн, цахилгаан трансформатор, байгалийн усан үзмийн дарс зэрэг байна.
Монголоос жонш, ноолууран бүтээгдэхүүн Беларусь руу нийлүүлсэн.
2020 
онд Беларусь, Монголын үйлчилгээний бараа эргэлт 6.6 сая доллар болсон (2019 онтой харьцуулахад 106.3 хувь). Үүний зэрэгцээ Бүгд Найрамдах Беларусь Улс 4.9 сая доллар, Монгол Улс 1.7 сая долларын үйлчилгээ үзүүлсэн байна.
2021 онд үйлчилгээний эргэлт — 13.4 сая доллар (2020 он гэхэд 201.9 хувь), Беларусийн экспорт — 11.3 сая доллар (231.4 хувь), Монголоос импортлох — 2.1 сая доллар. Экспортын суурь нь авто тээврийн үйлчилгээ (нийт 63.4 хувь), төмөр замын тээвэр (28.9 хувь) байна. Импортын суурь нь төмөр замын тээврийн үйлчилгээ (75.6 хувь) байна.
2013 оноос эхлэн Беларусь-Монголын худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааны хамтарсан комисс ажиллаж байна. Зургаан уулзалт (зургаа дахь хурал 2022 оны 2-р сарын 25-ны өдөр онлайн хэлбэрээр явагдсан). Беларусийн талаас хамтран даргалагч — Аж үйлдвэрийн сайд П.А. Пархомчик, Монголын талаас — Монгол Улсын Зам, тээврийн хөгжлийн сайд Л.Халтар нар оролцсон.
Хөдөө аж ахуйн салбарт хамтран ажиллах хоёр талын Ажлын хэсгийн хоёр хуралдаан (хоёр дахь нь 2018 оны долдугаар сард Минск хотод болсон).
2018 оны наймдугаар сард Олон улсын автотээврийн Беларусь-Монголын комиссын анхдугаар хуралдаан Улаанбаатар хотноо болсон.
